Kalp Krizi Nedir? Kalp Krizi Belirtileri Nelerdir?

Kalp krizi, modern çağın en yaygın hastalıklarından biri olarak kabul edilmektedir. Giderek artan stres, sağlıksız beslenme alışkanlıkları, hareketsiz yaşam tarzı ve kronik hastalıklar, kalp sağlığı üzerinde doğrudan olumsuz etki yaratmakta ve bu da kalp krizi riskini önemli ölçüde artırmaktadır. Kalbin kanla beslenmesini sağlayan damarların ani bir şekilde tıkanması sonucu meydana gelen bu durum, zamanında müdahale edilmediğinde kalıcı kalp hasarına, hatta ölümle sonuçlanabilecek ciddi komplikasyonlara yol açabilir.

Kalp Krizi Nedir? Tıbbi adı miyokard enfarktüsü olan kalp krizi, kalp kasına yeterli oksijen ulaşamaması sonucu meydana gelir. Kalp, sağlıklı bir şekilde çalışabilmek için oksijen açısından zengin kana ihtiyaç duyar. Ancak kalbi besleyen koroner arterler aniden tıkanırsa bu oksijen akışı kesintiye uğrar ve kalp dokusu zarar görmeye başlar. Müdahale edilmediği takdirde bu durum, kalp kası hücrelerinin ölmesine neden olur. Genellikle ani başlayan göğüs ağrısı ve nefes darlığı gibi belirtilerle ortaya çıkan kalp krizi, hızlı ve doğru müdahale edilmediğinde ölümcül sonuçlar doğurabilir. Kalp krizi sadece yaşlı bireylerde değil, genç yaşlarda da görülebilir ve sessiz ilerleyebileceği gibi dramatik belirtilerle de seyredebilir. Erken teşhis ve zamanında tıbbi destek sayesinde hasarın azaltılması mümkündür.

Kalp Krizi Neden Olur? Kalp krizinin temel nedeni, kalp kasını besleyen damarların aniden tıkanmasıdır. Bu tıkanma genellikle koroner arterlerdeki daralmaların veya plak birikimlerinin sonucunda oluşur. Plak, kolesterol, yağ, kalsiyum ve diğer maddelerin damar çeperlerinde birikmesiyle zamanla oluşur. Bu plaklardan biri yırtıldığında vücut bunu bir yaralanma gibi algılayarak pıhtı üretir ve bu pıhtı damarı tamamen tıkayabilir. Sonuç olarak kalp kasına giden kan akışı durur ve kalp krizi meydana gelir.

Kalp Krizi Belirtileri Kalp krizi, çoğu zaman aniden ortaya çıkan belirtilerle kendini gösterse de bazı kişilerde daha hafif ya da fark edilmeyecek kadar sessiz ilerleyebilir. Bu nedenle kalp krizinin erken belirtilerini bilmek, hayat kurtarıcı olabilir. Kalp krizinin en yaygın belirtileri şunlardır:

Göğüs ağrısı veya sıkışma hissi: Genellikle göğsün tam ortasında hissedilir ve baskı, yanma ya da ağırlık şeklinde tanımlanır. Sol kola, boyna, çeneye veya sırta yayılan ağrı: Bu ağrı genellikle göğüsle birlikte hissedilir ve uyarıcı niteliktedir. Nefes darlığı: Kişi yeterince hava alamadığını hisseder; özellikle eforla ortaya çıkar. Soğuk terleme: Nedensiz terleme kalp krizinin sessiz uyarıcısı olabilir. Bulantı ve kusma: Özellikle kadınlarda ve yaşlı bireylerde daha sık görülür. Baş dönmesi ve bayılma hissi: Kan akışındaki yetersizlik nedeniyle kişi kendini zayıf veya sersemlemiş hissedebilir. Yoğun halsizlik: Fiziksel efor göstermeden aniden ortaya çıkan yorgunluk hissi kriz öncesinde görülebilir. Çarpıntı veya düzensiz kalp atışı: Kalp ritmindeki bozulmalar, kriz belirtisi olabilir.

Bu belirtilerden biri ya da birkaçı hissedildiğinde zaman kaybetmeden acil sağlık hizmetlerine başvurulmalıdır. Özellikle göğüs ağrısı 5 dakikadan uzun sürüyorsa bu durum acil müdahale gerektiren bir kalp krizi habercisi olabilir.

Kalp Krizi Nasıl Teşhis Edilir? Kalp krizi, hızlı müdahale gerektiren hayati bir durum olduğundan, teşhis süreci zamanla yarışan bir hassasiyetle yürütülür. Belirtilerle acile başvuran hastalarda ilk adım genellikle elektrokardiyografi (EKG) çekilmesidir. Bu işlem, kalbin elektriksel aktivitesini kaydederek olası bir hasarı ya da ritim bozukluğunu belirlemeye yarar. Kalp krizinin EKG’de tipik değişikliklere yol açması, özellikle ST segment yükselmesi gibi bulgular, teşhiste büyük önem taşır. Ancak bazı durumlarda EKG normal olabilir.

Bu nedenle tek başına yeterli değildir. EKG’ye ek olarak, kan testleri teşhis sürecinde belirleyici rol oynar. Özellikle troponin adı verilen bir enzim kalp kası hasarıyla birlikte kana karışır ve seviyesinin yüksekliği kalp krizini doğrular. Kan testleri troponin dışında CK-MB gibi diğer belirteçleri de kapsayabilir. Bazı durumlarda hastanın genel durumuna ve belirtilerine göre acil olarak ekokardiyografi veya koroner anjiyografi de yapılabilir. Ekokardiyografi ile kalp kasının pompalama gücü değerlendirilirken, anjiyografi kalbi besleyen damarların durumunu doğrudan gözlemleme imkânı sunar. Susurluk İlçe Sağlık Müdürlüğü